این فصل به بررسی تأثیرات سیاسی و اجتماعی روابط ایران با انگلستان و روسیه عثمانی می‌پردازد. نویسنده به تأثیر این روابط بر تحولات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در ایران می‌پردازد. او به بررسی نقش این دو کشور در تحولات انقلاب مشروطه و دیگر تحولات اجتماعی ایران اشاره می‌کند و تأثیرات منفی و مثبت این روابط را تحلیل می‌کند. برای مطالعه بیشتر لطفا به فایل کتاب مراجعه کنید.
